Een paniekaanval is een heftig en beangstigende ervaring, zowel voor de persoon die er last van heeft als voor degenen in hun omgeving. Vaak gaat een paniekaanval gepaard met hyperventilatie, maar hoe werkt dit precies en, nog belangrijker, wat kun je eraan doen? Laten we dieper ingaan op dit onderwerp en ontdekken hoe je hyperventilatie en paniekaanvallen kunt begrijpen en overwinnen.
Het mechanisme achter paniekaanvallen en hyperventilatie
Een paniekaanval wordt vaak getriggerd door bepaalde gebeurtenissen of situaties die een sterke emotionele reactie oproepen. Het kan zijn dat er een onderliggend trauma aan ten grondslag ligt, maar het kan ook voortkomen uit herhaalde onaangename ervaringen die je steeds gevoeliger hebben gemaakt, waardoor de paniek telkens erger wordt. Wanneer je emotie plotseling stijgt, stuurt je lichaam een signaal van “gevaar” en schakelt het over naar de overlevingsstand.
Om te overleven heeft Moeder Natuur ons drie opties gegeven: vechten, bevriezen of vluchten. Ons lichaam bereidt zich snel voor op een van deze reacties door bepaalde chemische stoffen in ons systeem te laten circuleren, waardoor onze hartslag stijgt en onze ademhaling versnelt. Dit kan leiden tot hyperventilatie, waarbij we te veel zuurstof in ons bloed krijgen.
Het effect van hyperventilatie en de angst ervoor
Wanneer je lichaam te veel zuurstof binnenkrijgt, ontstaat er een disbalans in je bloedgassen, zoals een lage CO2-niveau. Dit kan leiden tot symptomen zoals duizeligheid, tintelingen, hartkloppingen en een gevoel van ademnood, maar is niet bij iedereen het geval.
Ironisch genoeg is het niet zozeer de hyperventilatie zelf die het probleem vormt, maar de angst die ermee gepaard gaat. De angst voor het verlies van controle, het gevoel te stikken of zelfs dood te gaan, versterkt de reactie en maakt de paniekaanval intenser.
Uiteindelijk is het hyperventileren een nieuw patroon geworden in jouw systeem. Hierdoor blijf je de hogere, korte ademhaling uitvoeren. Dit is als het ware het ‘nieuwe normaal’ geworden.
Om deze ‘disfunctionele ademhaling’ te verhelpen werkt het goed om met Adem en Ontspanningstherapie te werken. Spanning en ademhaling hebben beide veel invloed op elkaar. Met de Adem en Ontspanningstherapie (AOT)die wij bieden, leer je jouw systeem aan dat het ademen gemakkelijker kan, spanning verminderd en de ademhaling meer als vanzelf gaat. Wil je meer weten over de methode die wij toepassen? Lees dan hier onze blog over AOT.
Het doorbreken van de cyclus
Het belangrijkste inzicht om hyperventilatie te overwinnen, is te begrijpen dat het een overreactie van je lichaam is. Het is belangrijk om te realiseren dat hyperventilatie op zichzelf geen direct gevaar vormt en dat je niet stikt of doodgaat. Het is een ongemakkelijke ervaring, maar het is tijdelijk en onschadelijk.
Het doorbreken van de cyclus begint met het erkennen en accepteren van de angst en de fysieke reacties die gebeuren bij een paniekaanval. Ademhalingstechnieken kunnen helpen om de ademhaling te reguleren en te kalmeren, maar tijdens een paniekaanval werkt dit vaak niet.
Het is belangrijk om juist in een rustigere staat een reeks oefeningen te doen om jouw systeem te kalmeren. Je kalmeert dan je zenuwstelsel en ontwikkelt een gemakkelijker adempatroon. Dit voorkomt dat je paniek en angstreactie te heftig wordt.
Verder is het van belang om te werken aan het verminderen van de gevoeligheid voor triggers. Dit kan worden gedaan door middel van therapie, zoals cognitieve gedragstherapie (CGT), waarbij je leert om negatieve gedachten en overtuigingen te herkennen en te vervangen door meer positieve en realistische perspectieven. Wij maken gebruik van Acceptance en Commitment Therapie (ACT). Maar ook EMDR of Hypnose kan helpen om een onderliggend trauma aan te pakken. Zelf merken we dat Hypnose een krachtig middel is om onbewuste overtuigingen of gedachten aan te pakken. Lees onze blog over Hypnose hier.
Conclusie
Hyperventilatie en paniekaanvallen kunnen zeer beangstigend zijn, maar het begrijpen van de onderliggende mechanismen en het doorbreken van de cyclus kan helpen om ze te overwinnen. Het is essentieel om te beseffen dat hyperventilatie op zichzelf geen direct gevaar vormt en dat de angstreactie kan worden verminderd door ademhalingstechnieken, ontspanning en het aanpakken van onderliggende triggers. Met de juiste benadering en ondersteuning kun je leren om met hyperventilatie en paniekaanvallen om te gaan en je welzijn te herstellen.