EMDR, wat staat voor Eye Movement Desensitization and Reprocessing, is een psychotherapeutische benadering die in de jaren ’80 is ontwikkeld door Francine Shapiro. Het is vooral bekend geworden als een effectieve behandeling voor posttraumatische stressstoornis (PTSS). EMDR richt zich op het verwerken van traumatische herinneringen door middel van gestructureerde protocollen en technieken die de cliënt helpen om de emotionele lading van deze herinneringen te verminderen.
Het doel is om de manier waarop het brein trauma’s opslaat en verwerkt te verbeteren, zodat de cliënt beter kan omgaan met de gevolgen van deze ervaringen. De therapie maakt gebruik van bilaterale stimulatie, meestal in de vorm van oogbewegingen, maar ook andere vormen zoals geluid of aanraking kunnen worden toegepast. Tijdens de sessies wordt de cliënt aangemoedigd om zich te concentreren op een specifieke traumatische herinnering terwijl hij of zij tegelijkertijd deze bilaterale stimulatie ervaart.
Dit proces helpt om de herinnering te desensibiliseren en opnieuw te verwerken, waardoor de emotionele impact ervan afneemt. EMDR is inmiddels erkend door verschillende gezondheidsorganisaties wereldwijd als een effectieve behandelmethode voor trauma.
Hoe werkt EMDR-therapie?
De werking van EMDR-therapie is gebaseerd op de theorie dat trauma’s niet goed worden verwerkt in het brein, wat leidt tot aanhoudende symptomen zoals angst, flashbacks en nachtmerries. Tijdens een EMDR-sessie wordt de cliënt gevraagd om zich een traumatische gebeurtenis voor de geest te halen, terwijl hij of zij tegelijkertijd bilaterale stimulatie ondergaat. Dit kan bijvoorbeeld door het volgen van de handbewegingen van de therapeut met de ogen of door het luisteren naar afwisselende geluiden in beide oren.
De bilaterale stimulatie lijkt een soort ‘herstart’ van het verwerkingsproces in het brein te activeren. Het helpt om de verbindingen tussen verschillende delen van de hersenen te versterken, waardoor de cliënt in staat is om de traumatische herinnering op een nieuwe manier te benaderen. Dit kan leiden tot een vermindering van angst en een herinterpretatie van de gebeurtenis, waardoor de cliënt zich minder overweldigd voelt door de herinnering.
Onderzoek heeft aangetoond dat EMDR effectief kan zijn in het verminderen van symptomen van PTSS en andere trauma-gerelateerde aandoeningen.
Voor wie is EMDR-therapie geschikt?
EMDR-therapie is vooral geschikt voor mensen die lijden aan posttraumatische stressstoornis (PTSS) als gevolg van een ingrijpende gebeurtenis, zoals een ongeluk, geweld, seksueel misbruik of natuurrampen. Het kan ook nuttig zijn voor mensen die worstelen met andere trauma-gerelateerde problemen, zoals angststoornissen, depressie of fobieën. De therapie is niet beperkt tot volwassenen; ook kinderen en adolescenten kunnen baat hebben bij EMDR, mits de therapeut ervaring heeft met deze leeftijdsgroep.
Het is belangrijk op te merken dat EMDR niet voor iedereen geschikt is. Mensen met ernstige psychische aandoeningen, zoals psychose of ernstige persoonlijkheidsstoornissen, kunnen mogelijk niet goed reageren op deze therapievorm. Daarnaast kan het zijn dat sommige cliënten zich niet klaar voelen om hun trauma’s onder ogen te zien, wat een vereiste is voor een succesvolle behandeling.
Een grondige screening door een gekwalificeerde therapeut is essentieel om te bepalen of EMDR de juiste keuze is voor een individu.
Wat zijn de voordelen van EMDR-therapie?
Een van de belangrijkste voordelen van EMDR-therapie is de snelheid waarmee cliënten vaak verbetering ervaren. In vergelijking met traditionele praattherapieën kan EMDR in relatief korte tijd significante resultaten opleveren. Veel cliënten rapporteren na enkele sessies al een vermindering van hun symptomen en een verbeterde kwaliteit van leven.
Dit maakt EMDR bijzonder aantrekkelijk voor mensen die snel verlichting zoeken van hun klachten. Daarnaast is EMDR een niet-invasieve behandelmethode die geen medicatie vereist. Dit kan vooral voordelig zijn voor mensen die terughoudend zijn tegenover het gebruik van medicijnen of die bijwerkingen ervaren van farmacologische behandelingen.
Bovendien kan EMDR ook effectief zijn voor mensen die eerder andere therapieën hebben geprobeerd zonder succes. De unieke aanpak van EMDR biedt vaak nieuwe perspectieven en mogelijkheden voor herstel.
Wat zijn de mogelijke bijwerkingen van EMDR-therapie?
Hoewel EMDR over het algemeen als veilig wordt beschouwd, kunnen er bij sommige cliënten bijwerkingen optreden. Een veelvoorkomende reactie na een sessie is een tijdelijke toename van emotionele pijn of ongemak, vooral wanneer er intensieve trauma’s worden behandeld.
Het is belangrijk dat cliënten zich bewust zijn van deze mogelijkheid en dat ze dit bespreken met hun therapeut. Daarnaast kunnen sommige cliënten fysieke reacties ervaren, zoals hoofdpijn of vermoeidheid na een sessie. Deze reacties zijn meestal tijdelijk en verdwijnen vaak naarmate de therapie vordert.
Het is cruciaal dat therapeuten goed voorbereid zijn op deze reacties en cliënten begeleiden in het omgaan met eventuele ongemakken die zich kunnen voordoen tijdens het proces. Een goede therapeutische relatie en open communicatie zijn essentieel om deze bijwerkingen effectief te beheren.
Hoe verloopt een EMDR-therapiesessie?
Een typische EMDR-sessie begint met een intakegesprek waarin de therapeut en cliënt samen de achtergrond en geschiedenis van het trauma bespreken. De therapeut zal vragen stellen om inzicht te krijgen in de specifieke problemen die de cliënt ervaart en welke traumatische herinneringen behandeld moeten worden. Dit helpt om een veilige basis te creëren voordat de daadwerkelijke EMDR-technieken worden toegepast.
Na het opbouwen van deze basis zal de therapeut de cliënt begeleiden bij het identificeren van specifieke herinneringen die behandeld moeten worden.
De therapeut zal regelmatig pauzes inlassen om te vragen naar de ervaringen en gevoelens van de cliënt tijdens het proces, wat helpt om inzicht te krijgen in hoe de herinnering verandert en welke emoties naar boven komen.
Hoe lang duurt een EMDR-therapiebehandeling?
De duur van een EMDR-therapiebehandeling kan sterk variëren afhankelijk van verschillende factoren, waaronder de ernst en complexiteit van het trauma, de individuele behoeften van de cliënt en hun voortgang in het proces. In veel gevallen kunnen cliënten al na enkele sessies significante verbeteringen ervaren, maar voor anderen kan het nodig zijn om meerdere maanden aan therapie te besteden. Gemiddeld duurt een volledige EMDR-behandeling tussen de 6 en 12 sessies, maar dit kan langer zijn als er meerdere trauma’s behandeld moeten worden of als er bijkomende psychische problemen aanwezig zijn.
Het is belangrijk dat cliënten realistische verwachtingen hebben over het proces en dat ze openstaan voor aanpassingen in hun behandelplan op basis van hun voortgang en behoeften.
Waar kan je terecht voor EMDR-therapie?
EMDR-therapie wordt aangeboden door verschillende zorgverleners, waaronder psychologen, psychotherapeuten en psychiaters die gespecialiseerd zijn in trauma- en stressgerelateerde aandoeningen. Het is belangrijk om ervoor te zorgen dat je werkt met een gekwalificeerde therapeut die specifieke training heeft gehad in EMDR-technieken. Veel therapeuten zijn aangesloten bij beroepsverenigingen die richtlijnen en standaarden hanteren voor het uitvoeren van EMDR-therapie.
Cliënten kunnen terecht bij verschillende instellingen voor geestelijke gezondheidszorg, privépraktijken of zelfs online platforms die therapie op afstand aanbieden. Het is raadzaam om voorafgaand aan de behandeling informatie in te winnen over de achtergrond en ervaring van de therapeut, evenals over hun aanpak en methoden binnen EMDR. Dit helpt om een goede match te vinden tussen cliënt en therapeut, wat cruciaal is voor het succes van de behandeling.
Voor meer informatie over alternatieve therapieën zoals hypnose, kun je terecht op de website van Refunction. In het artikel “Hypnose: de kracht van het onderbewuste” wordt dieper ingegaan op de werking en voordelen van hypnose als therapievorm. Daarnaast biedt Refunction ook sporttherapie aan, waarbij lichamelijke activiteit wordt ingezet als middel voor herstel en verbetering van de gezondheid. Neem een kijkje op hun blog voor meer interessante artikelen over therapieën en gezondheid. Klik hier voor meer informatie.
FAQs
Wat is EMDR-therapie?
EMDR staat voor Eye Movement Desensitization and Reprocessing. Het is een vorm van therapie die wordt gebruikt om mensen te helpen traumatische ervaringen te verwerken.
Voor welke problemen wordt EMDR-therapie gebruikt?
EMDR-therapie wordt voornamelijk gebruikt voor de behandeling van posttraumatische stressstoornis (PTSS), maar het kan ook effectief zijn bij andere angststoornissen, fobieën, depressie en andere psychische problemen die verband houden met traumatische ervaringen.
Hoe werkt EMDR-therapie?
Tijdens een EMDR-sessie wordt de cliënt gevraagd om zich te concentreren op de traumatische herinnering terwijl ze tegelijkertijd afgeleid worden door externe stimuli, zoals oogbewegingen, geluiden of aanrakingen. Dit helpt de hersenen om de traumatische herinnering op een minder emotionele manier te verwerken.
Is EMDR-therapie effectief?
Ja, EMDR-therapie is wetenschappelijk bewezen effectief voor de behandeling van PTSS en wordt ook erkend als een effectieve behandeling door verschillende professionele organisaties, waaronder de American Psychiatric Association en de World Health Organization.
Zijn er bijwerkingen van EMDR-therapie?
Sommige mensen ervaren tijdelijke verergering van angst, spanning of andere symptomen na een EMDR-sessie, maar deze bijwerkingen duren meestal niet lang en worden gevolgd door verbetering van de symptomen.