Wat is hypnose
Hypnose heeft een wat zweverig imago. Het is iets ongrijpbaars, iets wat niet eenvoudig uit te leggen valt en iets wat ook nog niet volledig wordt begrepen. Zo kunnen we bijvoorbeeld niet objectief meten wanneer iemand in hypnose verkeert. Maar wat ‘de wetenschap’ wel weet, is dat hypnose werkt! Het is namelijk een evidence-based therapie en is bewezen effectief bij meerdere problemen zoals angsten, slaapstoornissen, pijn en verslavingen
Wat gebeurt er eigenlijk in hypnose?
Het eenvoudigste om dit uit te leggen, is dat je in een diepe relaxstand komt, waarbij je kritische brein, je bewuste brein, wordt omzeild en je onbewuste, niet-kritische brein, je kindbrein, kan worden aangesproken. Je bent meer gefocust, wat maakt dat je ontvankelijk bent voor de suggesties van de hypnotiseur. Deze suggesties zijn belangrijk om op te volgen omdat die de verandering gaan brengen die jij wilt maken.
Bewust Brein vs. Onbewust Brein
Het bewuste brein domineert overdag. Het is verantwoordelijk voor het nemen van beslissingen, het oplossen van problemen en het nadenken over specifieke taken. Alles wat we bewust waarnemen met onze zintuigen – wat we zien, horen, ruiken, proeven en voelen – maakt deel uit van het bewuste brein. Acties die we met opzet en bewust uitvoeren, zoals praten, lopen of schrijven, worden gestuurd door het bewuste brein. Bewuste herinneringen, zoals wat we gisteren hebben gegeten of belangrijke gebeurtenissen uit ons leven, behoren tot het bewuste brein. Het bewuste brein is een kritisch brein: het moet vaak eerst zien en dan geloven. Het kan echter maar één ding tegelijk en is minder dominant dan je zou denken. Het beslaat maar 5% van alle dingen die je doet op een dag. 95% doe je namelijk onbewust.
Het onbewuste brein omvat mentale processen die buiten ons bewuste bewustzijn plaatsvinden:
- Automatische Processen: Veel van onze dagelijkse handelingen en gedragingen worden automatisch uitgevoerd zonder bewuste gedachte, zoals ademen, hartslag en routinematige taken zoals autorijden op een bekende route.
- Impliciete Herinneringen: Herinneringen die ons gedrag beïnvloeden zonder dat we ons daarvan bewust zijn, zoals vaardigheden en emotionele reacties gebaseerd op vroege ervaringen.
- Onderdrukte Gedachten en Gevoelens: Volgens psychoanalytische theorieën (zoals die van Freud) bevat het onbewuste onderdrukte wensen, herinneringen en gevoelens die te angstig of pijnlijk zijn om bewust te erkennen.
- Intuïtie en Instincten: Veel van onze intuïtieve reacties en instinctieve gedragingen worden door het onbewuste brein gestuurd.
- Automatische Gedachten en Emoties: Veel van onze emoties en automatische gedachten worden zonder bewuste controle gegenereerd, zoals angstreacties, spontane vreugde of verdriet.
De twee breinen zijn te scheiden, maar werken natuurlijk ook samen. Onbewuste processen kunnen ons bewuste gedrag en beslissingen beïnvloeden zonder dat we het beseffen. Gedragingen die oorspronkelijk bewust werden uitgevoerd, kunnen na verloop van tijd onbewuste gewoontes worden. Onze bewuste geest kan proberen onbewuste emoties en reacties te reguleren. Veel creatieve processen en probleemoplossing vinden plaats op een onbewust niveau, waarbij inzichten en ideeën plotseling in ons bewuste brein verschijnen.
Hypnose als Oplossing
Bij een probleem als verslaving, angsten of trauma’s uit het verleden, of gedragingen waar je vanaf wilt, zou je kunnen zeggen dat je bewuste en je onbewuste brein niet meer op één lijn liggen. De één wil dit en de ander wil dat. Je bewuste brein wil bijvoorbeeld heel graag stoppen met roken. Maar je onbewuste brein stuurt je toch steeds naar die sigaret. In hypnose kan de hypnotiseur als het ware in gesprek met het onbewuste brein en hem vragen het voortaan anders te doen omdat het oude gedrag de persoon niet meer dient. Je bent ooit eens begonnen met een bepaald gedrag of je hebt ooit een bepaalde angst gehad. Echter speelt dat niet meer in het heden en mag je het gaan loslaten.
Om het voorbeeld van roken nog eens te nemen: In het verleden is Piet begonnen met roken omdat hij graag bij een bepaalde groep wilde horen. Doordat hij bij de groep ging horen omdat hij nu ook rookte, gaf dit hem veiligheid en een gevoel van ‘niet alleen zijn’. Echter in het heden begint Piet de nadelen van het roken te merken. Het ruikt vies, het is duur en zijn conditie gaat achteruit. Daarnaast weet hij dat het op de lange termijn erg slecht is voor zijn gezondheid en je er ernstig ziek van kan worden. Bewuste Piet wil dus van het roken af. Echter hebben meerdere stoppogingen hem nog niet van het roken kunnen afhelpen. Onbewuste Piet had namelijk nog geen vervanging gevonden om zich veilig te voelen en het gevoel van ‘niet alleen zijn’ op een andere manier te verkrijgen. In hypnose kan de hypnotiseur aan het onbewuste brein vragen om een andere manier te vinden om zich veilig en ‘niet alleen’ te voelen en te stoppen met de in het verleden bedachte oplossing.
Dit klinkt nu eenvoudig en is ook wat kort door de bocht, want belangrijk is dat de persoon die in hypnose gaat ook écht van zijn probleem af wil. Wil een persoon niet écht van zijn probleem af omdat er bijvoorbeeld nog te veel zwaarwegende voordelen aanzitten? Dan zal de hypnose niet slagen. Het kan namelijk zo zijn dat Piet zoveel plezier beleeft aan het roken dat hij de nadelen als minder belangrijk beschouwt. De pijn is nog niet groot genoeg en moet eerst nog wat verder groeien voordat Piet écht van zijn sigaret af wil. Ook zal een behandeling niet slagen als bijvoorbeeld Piet zijn vrouw heel graag wil dat hij van de sigaretten afblijft. Hoewel het voor zijn vrouw natuurlijk erg prettig is, is het voor Piet echt een minder groot probleem en zal de hypnosesessie waarschijnlijk niet slagen.
Een tweede heel belangrijk punt is dat de persoon onder hypnose de precieze instructies van de hypnotiseur opvolgt. Wanneer je naar een hypnosesessie gaat en je denkt ‘Vandaag ga ik eens bewijzen dat ik niet in hypnose kan’ dan zul je ook niet in hypnose gaan. Wat belangrijk is, is dat je de hypnotiseur vertrouwt. Je moet je kunnen overgeven aan de stem en je moet je veilig voelen om je te ontspannen en je ogen te sluiten als dat gevraagd wordt. Kom je op gesprek bij een hypnotiseur en je hebt meteen al een gevoel van onbehagen? Dan kun je de sessie beter cancelen. Waarschijnlijk zal het moeilijk voor je worden om de instructies op te volgen en je over te geven aan de stem van de hypnotiseur. Soms helpt het om je gevoel te benoemen zodat je samen kunt kijken waar het onbehaaglijke gevoel vandaan komt en of het nog te keren is.
Refunction Ademhaling- en ontspanningstraining
In onze praktijk, Refunction, zien we vaak mensen met meerdere problemen, angsten of trauma’s. Veel mensen zitten daardoor heel hoog in hun spanning/stressniveau en hebben moeite zich goed te kunnen ontspannen. Omdat dit erg helpend is om een hypnosesessie te doen slagen, proberen we vaak eerst de heftigste spanning te kalmeren en de persoon meer te laten zakken in zijn lijf zodat het makkelijker wordt om uit je hoofd te gaan en in je lichaam te komen. Adem- en ontspanningstherapie kan hierbij helpen. Wanneer de emmer niet meer overstroomt, kunnen we naar een volgende laag van jouw spreekwoordelijke emmer.
Dit kan dus een angst, een trauma of een ingesleten gedragspatroon zijn waar je vanaf wilt. Soms kiezen we voor EMDR. Deze methode is zeer effectief bij enkelvoudig trauma waaraan angst gekoppeld zit, zoals bijvoorbeeld een fobie. Vaak is dit te herleiden naar één specifieke gebeurtenis en kun je met een paar sessies van je fobie af zijn. Soms zit het probleem dieper of is het niet goed te herleiden waar de angst, de gedraging of de overtuiging vandaan komt en kun je met hypnose meer bereiken.
Soms is één of enkele hypnosesessies voldoende om van je probleem af te zijn, maar zoals alles in het leven en in je lichaam staat bijna niets op zichzelf en staat alles in verband. Er zijn daarom ook meerdere dingen die je moet doen om volledig en blijvend van je problemen af te komen. Immers, veel van de problemen die vandaag de dag spelen zijn over een periode van tijd ontstaan en vragen ook enige tijd om weer te helen of om te draaien.
Bij Refunction weten we dat en hebben we vele tools om het complete mens te bekijken en te helpen. Wil je meer weten over onze visie en onze praktijk? Lees dan verder op onze website.